#Đô Thị Loại 5 Là Gì? Danh Sách Đô Thị Loại 5 Ở Việt Nam

Trong bối cảnh thị trường bất động sản, quy hoạch đô thị ngày càng nhận được sự quan tâm sâu sắc, việc hiểu rõ các khái niệm, quy định liên quan đến phân loại đô thị trở nên vô cùng thiết yếu. Propertyplus.vn, với vai trò là đơn vị tư vấn hàng đầu cho các doanh nghiệp có nhu cầu thuê văn phòng tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, nhận thấy trách nhiệm cung cấp thông tin chính xác và hữu ích đến bạn. Bài viết này sẽ tập trung làm rõ khái niệm đô thị loại 5 là gì, các tiêu chí phân loại, quy hoạch quản lý, danh sách đô thị loại 5 tại Việt Nam, giúp bạn có cái nhìn tổng quan, chuyên sâu về cấp độ đô thị này.

1. Đô thị loại 5 là gì?

Đô thị loại 5

Đô thị loại 5 là một cấp hành chính cơ sở trong hệ thống phân loại đô thị của Việt Nam. Theo quy định hiện hành, cụ thể là Nghị quyết số 1210/2016/UBTVQH13 ngày 25 tháng 5 năm 2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về phân loại đô thị, được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị quyết số 26/2022/UBTVQH15 ngày 21 tháng 9 năm 2022 (có hiệu lực từ 01/01/2023), đô thị loại 5 được xác định dựa trên nhiều yếu tố khác nhau. 

Về cơ bản, đô thị loại 5 thường là các thị trấn hoặc một số xã có mức độ đô thị hóa nhất định, đóng vai trò là trung tâm kinh tế, văn hóa, hành chính, dịch vụ của một cụm xã hoặc một khu vực trong huyện. Nhiều người thường thắc mắc liệu đô thị loại 5 có phải là thị trấn không. Câu trả lời là, theo quy định, thị trấn được phân loại là đô thị loại V hoặc đô thị loại IV. Do đó, phần lớn các đô thị loại 5 chính là các thị trấn. Thẩm quyền quyết định công nhận đô thị loại 5 thuộc về Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.

2. Tiêu chí phân loại đô thị loại 5 theo quy định hiện hành

Các tiêu chí phân loại đô thị loại 5 theo quy định hiện hành

Để được công nhận là đô thị loại 5, một khu vực cần đáp ứng các tiêu chí cụ thể được quy định tại Nghị quyết số 1210/2016/UBTVQH13 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về phân loại đô thị. Các tiêu chí này bao gồm nhiều khía cạnh khác nhau, từ quy mô dân số, mật độ dân số, tỷ lệ lao động phi nông nghiệp đến trình độ phát triển kinh tế - xã hội, hệ thống cơ sở hạ tầng. Dưới đây là một số tiêu chí quan trọng:

• Vị trí, chức năng, vai trò, cơ cấu và trình độ phát triển kinh tế - xã hội: Đô thị loại 5 phải có vị trí, chức năng, vai trò là trung tâm tổng hợp hoặc trung tâm chuyên ngành cấp huyện về kinh tế, văn hóa, giáo dục, đào tạo, đầu mối giao thông. Có vai trò thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của huyện hoặc cụm liên xã. Cơ cấu, trình độ phát triển kinh tế - xã hội phải đạt các tiêu chuẩn quy định cụ thể tại Phụ lục 1 của Nghị quyết 1210/2016/UBTVQH13.
• Quy mô dân số: Quy mô dân số toàn đô thị phải đạt từ 4.000 người trở lên.
• Mật độ dân số: Mật độ dân số toàn đô thị đạt từ 1.000 người/km² trở lên. Mật độ dân số tính trên diện tích đất xây dựng đô thị đạt từ 5.000 người/km² trở lên. 
• Tỷ lệ lao động phi nông nghiệp: Tỷ lệ lao động phi nông nghiệp toàn đô thị phải đạt từ 55% trở lên. 
• Trình độ phát triển cơ sở hạ tầng và kiến trúc, cảnh quan đô thị: Phải đạt các tiêu chuẩn quy định tại Phụ lục 1 ban hành kèm theo Nghị quyết 1210/2016/UBTVQH13. Điều này bao gồm các yếu tố về nhà ở, công trình công cộng, hệ thống giao thông, cấp nước, thoát nước, vệ sinh môi trường, chiếu sáng công cộng, cây xanh đô thị, các công trình hạ tầng kỹ thuật khác.

Việc đánh giá, công nhận đô thị loại 5 dựa trên phương pháp tính điểm, tổng số điểm của các tiêu chí tối đa là 100 điểm. Đô thị được công nhận khi các tiêu chí đạt mức tối thiểu, tổng số điểm của các tiêu chí đạt từ 75 điểm trở lên. Thẩm quyền quyết định công nhận đô thị loại V thuộc về Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.

3. Quy hoạch và quản lý đô thị loại 5

Quy hoạch và quản lý đô thị loại 5

Công tác quy hoạch và quản lý đô thị loại 5 đóng vai trò quan trọng trong việc định hướng phát triển bền vững, nâng cao chất lượng sống cho người dân, phát huy vai trò trung tâm của các đô thị này.

Quy hoạch: Việc lập quy hoạch chung cho đô thị loại 5 (thường là quy hoạch chung thị trấn) phải tuân thủ theo Luật Quy hoạch đô thị, các văn bản hướng dẫn. Quy hoạch cần xác định rõ tính chất, chức năng, quy mô dân số, đất đai, định hướng phát triển không gian, tổ chức hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội một cách đồng bộ. Thời hạn quy hoạch chung thị trấn thường từ 10 đến 15 năm. Hiện nay, có những đề xuất nhằm thống nhất hóa các quy định về quy hoạch đô thị, quy hoạch nông thôn, tăng cường phân cấp, phân quyền trong công tác quy hoạch. 

Ví dụ: Một thị trấn được quy hoạch thành đô thị loại 5 sẽ cần xác định các khu chức năng như khu trung tâm hành chính, khu thương mại dịch vụ, khu dân cư, khu công nghiệp nhỏ, các công trình công cộng như trường học, trạm y tế, nhà văn hóa. Hệ thống giao thông nội thị, kết nối với các khu vực lân cận cũng cần được quy hoạch chi tiết.

Quản lý: Quản lý đô thị loại 5 bao gồm việc quản lý xây dựng theo quy hoạch đã được phê duyệt, quản lý đất đai, quản lý trật tự đô thị, vệ sinh môi trường, cung cấp các dịch vụ công cơ bản. Chính quyền địa phương cấp huyện, cấp xã (thị trấn) có trách nhiệm chính trong công tác này. Việc nâng cao năng lực quản lý của chính quyền đô thị và sự tham gia của cộng đồng dân cư là yếu tố then chốt để quản lý đô thị hiệu quả.

• Thách thức: Nhiều đô thị loại 5, đặc biệt là các thị trấn mới được thành lập hoặc nâng cấp từ xã, thường đối mặt với những thách thức như nguồn lực đầu tư hạn chế, hạ tầng chưa đồng bộ, năng lực quản lý còn yếu, và ý thức chấp hành quy hoạch của một bộ phận người dân chưa cao.
• Cơ hội: Việc được công nhận là đô thị loại 5 cũng mở ra cơ hội thu hút đầu tư, nhận được sự hỗ trợ từ ngân sách cấp trên để cải thiện cơ sở hạ tầng, từ đó thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương phát triển.

4. Danh sách đô thị loại 5 hiện tại của nước ta?

Danh sách đô thị loại 5 hiện tại của Việt Nam

Việc tổng hợp một danh sách đô thị loại 5 đầy đủ và cập nhật liên tục là một thách thức, do số lượng lớn và sự thay đổi thường xuyên khi các địa phương được công nhận hoặc nâng loại. Theo thống kê của Cục Phát triển đô thị (Bộ Xây dựng) tính đến ngày 14 tháng 3 năm 2025, Việt Nam có tổng số 916 đô thị, trong đó có 706 đô thị loại V. Trước đó, vào tháng 6 năm 2020, cả nước có 672 đô thị loại 5. Đến tháng 12 năm 2021, con số này là 674.

Ví dụ một số đô thị loại 5 (thị trấn) có thể kể đến:

• Các thị trấn huyện lỵ của nhiều huyện trên cả nước.
• Các thị trấn được thành lập mới hoặc nâng cấp từ xã đáp ứng đủ tiêu chí.
• Ví dụ về các tỉnh có đô thị loại 5:
  • Sơn La: Phấn đấu đến năm 2025 có 13 đô thị loại V (thị trấn Sông Mã, thị trấn Phù Yên, Ít Ong, Thuận Châu, Yên Châu, Bắc Yên, các đô thị Sốp Cộp, Quỳnh Nhai, Vân Hồ, Gia Phù, Phiêng Khoài, Tông Lạnh, Chiềng Khương).
  • Yên Bái: Phấn đấu đến năm 2025 có 17 đô thị loại V.
  • Cà Mau: Đến năm 2025 có 23 đô thị loại V (trong đó có 7 đô thị huyện lỵ hiện hữu: Cái Nước, Đầm Dơi, Rạch Gốc, Cái Đôi Vàm, Trần Văn Thời, U Minh, Thới Bình và 12 đô thị loại V ở các xã: Hàm Rồng, Hàng Vịnh, Tân Hưng, Thạnh Phú, Đất Mũi, Khánh Bình Tây,...).

Lưu ý quan trọng: Do số lượng rất lớn, việc liệt kê toàn bộ danh sách đô thị loại 5 trong khuôn khổ bài viết này là không khả thi. Tuy nhiên, bạn tham khảo thông tin từ các nguồn chính thống như cổng thông tin điện tử của Bộ Xây dựng, Ủy ban nhân dân các tỉnh/thành phố hoặc các văn bản công nhận đô thị loại 5 được công bố. Thông thường, các đô thị loại 5 là các thị trấn thuộc huyện.

Hy vọng những thông tin trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về đô thị loại 5 là gì, các tiêu chí phân loại, công tác quy hoạch quản lý cũng như cách tiếp cận thông tin về danh sách đô thị loại 5 tại Việt Nam. Propertyplus.vn luôn sẵn sàng đồng hành và cung cấp những thông tin chuyên sâu, hỗ trợ bạn trong việc đưa ra các quyết định đầu tư và kinh doanh hiệu quả. Bạn tham khảo thêm các bài viết khác của chúng tôi về các loại hình đô thị khác hoặc các vấn đề liên quan đến thị trường cho thuê văn phòng ở Hà Nội và Hồ Chí Minh.

THÔNG TIN LIÊN HỆ: 

PROPERTYPLUS.VN

Địa chỉ: Tầng 06, tòa nhà Kinh Đô, 292 Tây Sơn, Đống Đa, Hà Nội

Hotline: 0865.364.866

Email: office@propertyplus.com.vn